Yabancı para cinsinden mal satın almak için kullanılan para birimi

TC Gelir Yönetimi Başkanı Vergi Dairesi’nin Büyük Vergi Dairesi Mükellef hizmetleri grubunu yönetme
sayı	:	B.07.1.GİB.4.99.16.01.0-VUK-280-6		01/02/2012
Konular	:	Döviz alımlarının değerlendirilmesi

faizi ile kayıtlı dilekçelerinizde;

1- Tarafların yerli firmalardan dövizli mal alımına ilişkin akdedecekleri alım sözleşmesinde, ilgili mal alış satış faturasına uygulanacak döviz kurunun, malın döviz satış kuru olarak belirlendiği belirtilir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na ve fatura tutarının döviz cinsinden ve peşin olarak ödendiğini ve firmanız tarafından yapılacak ödeme işleminin tescili sırasında uygulanacak dövizin hangi döviz cinsinden olduğunu, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası alış veya satış kuru olacak,

2-Yabancı firmalardan ithal ettiğiniz eşyanın gümrük beyannamesinde yer alan bedelinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden hesaplandığı ve gerekli döviz kurunun ne olduğu belirtilir. oran. ilgili mal bedeli ve ödenen ithalat vergileri kaydedilirken uygulanır,

3- Tarafların yerli firmalardan yabancı para cinsinden mal satın almaları için düzenledikleri alım sözleşmesinde döviz kurunun belirtilmediği durumlarda, döviz kurunun çıkarılmasına ilişkin Başkanlığımızın görüşü alınır. Faturanın Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden düzenlenmesi halinde, döviz bazında yapılan ödemenin kayıtlara alınması sırasında geçerlidir.

Bilindiği üzere 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 229. maddesinde; “Fatura, malı satan veya işi yürüten tacir tarafından, satılan mal veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlu olduğu tutarı göstermek üzere müşteriye ibraz ettiği ticari bir belgedir.” Maddesi.

Aynı kanunun 215. maddesinde; 1- Bu Kanuna göre tutulması gereken defter ve kayıtların Türkçe tutulması zorunludur. Ancak Türkçe kayıt olması şartıyla defterlere başka bir dilde kayıt yapılması mümkündür. Bu kayıtlar, matrahı değiştirmeyecek şekilde tasdik edilecek başka defterlere de yapılabilir.

2. a) Kayıt ve belgelerde kullanılan Türk parası. Belgeler Türk parası olarak ibraz edilmek kaydıyla döviz cinsinden de düzenlenebilir. Bugüne kadar yurtdışındaki müşteriler adına düzenlenen belgelerde Türk parasının gösterilmesi zorunlu değildir.“öğe”.

Yine aynı kanunun 280. maddesinde; Yabancı paralar, hisse senetlerinin piyasa değeri ile değerlenir. Borsa değerinde muvazaa olduğu anlaşılırsa bu piyasa değeri yerine alış fiyatı esas alınır.

Payların yabancı paranın piyasa değeri olmaması halinde, değerlemede uygulanacak oran Maliye Bakanlığınca belirlenir.

Bu madde hükümleri yabancı para cinsinden senetli veya senetsiz alacak ve borçlar hakkında da uygulanır…”.

Ayrıca 404 Sayılı Vergi Usul Kanunu’na ilişkin yapılan basın açıklamasında; 130 Sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ve 217 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tablosunda belirtildiği üzere Değerlendirme günündeki döviz kurunun Bakanlığımızca ilan edilmediği durumlarda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından ilan edilen kurlar esas alınır. Bu şekilde yapılan değerlemelerde, normalde yabancı paraların fiili (mevcut değilse) alış fiyatı ve yabancı paraların döviz alış fiyatı uygulanacaktır.Listelenen ifade

Öte yandan 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 30. maddesinde; ” Gümrük vergilerine esas eşyanın değeri Türk Lirası olarak beyan edilmelidir. Fatura veya diğer belgelerde yazılı olan dövizler, gümrüğe uygunluğun başladığı tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kurları üzerinden Türk Lirası’na çevrilecektir. “öğe”.

Öte yandan 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun “Gümrük Fişi” başlıklı 47. maddesinde ithalat sırasında alınan KDV’nin gümrük fişinde ayrı olarak yer alacağı belirtilmektedir.

Yine aynı kanunun “Dövizli İşlemler” başlıklı 26. maddesinde; Bedel yabancı para cinsinden hesaplanıyorsa, yabancı paranın vergiyi doğuran olay anındaki cari kur üzerinden Türk parasına çevrilmesi şartı aranır. Kanun’un 10. maddesi vergiyi doğuran olayın meydana gelmesine ilişkin hükümler içermektedir. Ayrıca mal veya hizmet karşılığı yapılan ödemelerin teslimattan veya hizmetin tamamlanmasından önce faturalandırılması halinde vergiyi doğuran olay meydana gelecektir.

105 Seri No’lu KDV Genel Tablosu’nun “Kur Farkları” başlıklı bölümünde;

” Bedeli döviz cinsinden ifade edilen veya dövize endeksli işlemlerde, bedelin kısmen veya tamamen vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarihten sonra ödenmesi halinde, satıcı lehine olan kur farkı esasen bir tahakkuk farkı olduğundan, kuralın bir unsuru olarak vergilendirilmelidir.

Buna göre KDV, teslim veya hizmet tarihi ile bedelin tahsil edildiği tarih arasındaki uygun kur farkı üzerinden fatura düzenlenerek teslim veya hizmet tarihinde bu işlemler için geçerli olan oranın borsaya uygulanması suretiyle hesaplanacaktır. faturada gösterilen oran farkı.

Bedelin tahsil edildiği tarihte Alıcı lehine bir kur farkı olması halinde, Alıcı kur farkı üzerinden Satıcı’ya fatura kesmeli ve teslim ve hizmet tarihindeki fiyat üzerinden KDV hesaplanmalıdır. . açıklaması var.

Yukarıdaki hüküm ve yorumlara göre;

1- Düzenlenecek satış faturalarında (avanslar dahil) Türk Lirası karşılığının yer alması kaydıyla, yerli şirketlerden dövize endeksli mal alımına ilişkin akdedilen sözleşmede taraflarca döviz kurunun belirlenmesi halinde, ilgili bedel, sözleşmede belirtilen kur üzerinden Türk Lirasına çevrilerek defterlere işlenir,

2- Eşyanın bedeli üzerinden gümrük fişi üzerinden hesaplanan gümrük vergileri ve katma değer vergisinin hesaplanmasında 4458 sayılı Gümrük Kanununun 30 uncu maddesinde belirtilen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru etkili olacağından, malın kıymeti ile mal bedeli ve söz konusu vergiler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına intikal ettirilir. Döviz kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilmesi,

3- Tarafların yerli firmalardan yapacakları dövize endeksli mal alımlarında, sözleşmenin tarafları tarafından mal alımına ilişkin döviz kurunun belirlenmemesi ve mal bedelinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru, taraflarca ödenecek döviz kuru sabit olmadığı için fiyat, Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden düzenlenecek satış faturalarına bağlıdır. Türk Lirasına çevrilerek defterlere kaydedilmesi ve kur farkları için şirketiniz tarafından adınıza fatura kesilerek bu işlemler için teslim veya hizmet tarihinde geçerli olan oran üzerinden katma değer vergisinin hesaplanması faturanın düzenlendiği tarihten ödeme tarihine kadar olan sürede lehinize, kur farkları için satıcı tarafından aleyhinize.

…

---

Kaynak: GİB
Yasal uyarı: Bu içerikte yer alan bilgiler, resimler, tablolar, açıklama, yorum, analizler ve içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amaçlıdır. Bir kişi veya kuruluşa özel profesyonel bilgi veya tavsiye sağlama amacı taşımaz. Tema olarak benzer olsa da her eser kendi koşullarından dolayı farklı tavırlar sergileyebilir. Bu nedenle, bu makalede belirtilen içerikten yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar vermeden önce bir uzmana danışmanız yararınıza olacaktır. Bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer her türlü içeriğin özel veya resmi makamlarca kullanılması sonucunda doğabilecek zarar ve ziyandan Muhasebe Haberler veya ilişkili kişi veya kurumlar sorumlu değildir. , gerçek veya tüzel kişi, kurum ve kuruluşlar.

---