E-Ticarette Vergiler – Muhasebe Haberleri

Stj. Av. Rosa Duggan’ın işi
[email protected]

---

Bİlgi alanları ve iletişim teknolojilerindeki gelişmelerle birlikte hayatımızda birçok yenilik meydana geldi. Bunlardan biri ticarettir. İnternetin gelişmesiyle birlikte online ticaret faaliyetleri artmış ve e-ticaret kavramı daha çok duyulmaya başlanmıştır. Yaşanan teknolojik gelişmelerle birlikte tüm sektörler açısından gelişen e-ticaretin (e-ticaret) önemi yadsınamaz hale gelmiştir. Özellikle “Covid-19” salgınını takip eden gelişmelerle birlikte e-ticaret günlük hayatımızın önemli bir parçası haline geldi. Günlük hayatımızda çokça karşılaştığımız e-ticaret, günümüzde kendi kendine yeten bir sektör haline gelmiş, firmaların ticari faaliyetlerinin birçoğu sanal ortama taşınmış, böylece elektronik ticaret hukuku da yerini almıştır. literatür, her geçen gün gelişen ve genişleyen nispeten yeni bir hukuk alanıdır.

Elektronik ticaret alanındaki gelişmeler nedeniyle ülkeler elektronik ticarette karşılaştıkları sorunları çözmek ve elektronik ticareti kontrol altına almak için çalışmalara başlamışlardır. Bu konuda şu söylenebilir: Ülkeler yeni bir kavram olan e-ticarete uyum sağlamaya çalışmaktadır.

E-ticaretin birçok farklı sektörde yürütülen ticari faaliyetlerle rekabet edebilecek düzeye gelmesi nedeniyle devletler de bu faaliyetler üzerinden vergi düzenlemeye başlamıştır. Bu yazıda Türk vergi sisteminde e-ticaret vergilendirmesi ile ilgili konular ele alınacaktır.

1. E-ticaret kavramı

E-ticaret birçok farklı kurum ve kuruluş tarafından farklı şekillerde tanımlanmaktadır. o aradı;

Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL) elektronik ticareti, ticari faaliyetler kapsamındaki her türlü veri mesajının elektronik veri alışverişi, internet, e-posta ve faks gibi veri iletim yöntemleri kullanılarak elektronik olarak değiş tokuş edilmesi olarak tanımlamıştır. . . (UNCITRAL, 1996: 3-4). [1]

Dünya Ticaret Örgütü’nün (WTO) tanımına göre, “elektronik ticaret, telekomünikasyon ağları üzerinden mal ve hizmetlerin üretimi, reklamı, satışı ve dağıtımıdır” (WTO, 1998). [2]

Tanımlardan yararlanılarak e-ticaretin sadece internet, e-posta, televizyon, telefon ve faks gibi araçlar aracılığıyla mal ve hizmet alım satımını amaçlamadığı, aynı zamanda bir takım mal ve hizmetlerin de üretildiği anlaşılmaktadır. , bu araçların kullanımı yoluyla dağıtılır, depolanır ve reklamı yapılır. Başka bir ifadeyle e-ticaret, internet, telefon, televizyon gibi iletişim araçları aracılığıyla metin, ses, görüntü şeklindeki dijital ürünlerin ve eğitim, muhasebe, finans gibi dijital hizmetlerin değiş tokuşudur. [3]

2. E-ticaretin kapsamı

e-ticaret kapsamında; Mal (taşınır ve taşınmaz) ve hizmet ticareti (bilişim hizmetleri, danışmanlık, finans, hukuk, sağlık, eğitim, ulaşım vb.), yazılı metinlerin, ses, video görüntülerinin dijital formata çevrilmiş olarak işlenmesi ve iletilmesi, ürün tasarımı, üretimi , Tüketiciye Doğrudan Pazarlama, Üretim İzleme, Sevkiyat Takibi, Promosyon, Reklam ve Bilgilendirme, Sipariş, Sözleşme, Banka ve Havale İşlemleri, Konşimento, Gümrükleme, Ortak Tasarım ve Mühendislik Geliştirme, Kamu Alımları, Elektronik Para ( Elektronik Para) İhraç ve Elektronik Hisse Senedi İşlemleri Hisse senedi ve borsa, müzayedeler, dijital imza, elektronik noter, emanet, üçüncü şahıs işlemleri, vergilendirme ve fikri mülkiyet haklarının tahsili, devri ve kiralanması gibi. [4]

3. E-ticaretin vergi yönü

Günlük hayatımızda çok fazla karşılaştığımız e-ticaret, hem tüketicilere hem de işletmelere pek çok fayda sunuyor. Ancak ticaretin sanal ortama taşınması devlet açısından önemli vergi kayıplarına neden olmaktadır. o aradı; Elektronik ticaretin süresiz olarak yapılabilmesi nedeniyle elektronik ortamda mal ve hizmet satışından elde edilen gelirin nasıl vergilendirilmesi gerektiği konusunda tereddütler bulunmaktadır. Ancak sunucu bilgisayarların bulunduğu ülkelerdeki vergi mevzuatı diğer ülkelerden farklılık göstermektedir. E-ticaret faaliyetlerinde kaynak ülke tespitinin zorluğu, vergilendirilecek ülkenin vergi mevzuatı açısından sorun yaratmaktadır. [5] Sürekli gelişen ve değişen bir alan olan e-ticaret, sürekli gelişen teknoloji ile yenilenmekte ve mevcut yasa ve yönetmelikleri uygulamak imkansız hale gelmektedir.

Güncel teknolojik gelişmelerin doğrudan yansımasını gördüğümüz e-ticaretin hızla gelişen yaygınlaşmasıyla birlikte sanal ortamda alım satım yapan insanların nereye yerleşeceğini belirlemek oldukça zorlaşıyor.

Bir ülkede gelir elde edebilmek için öncelikle sabit bir iş yerinin olması gerekir. Bu bakımdan e-ticarette vergilendirme için söz konusu işyerinin veya işyerinin gerçekten var olup olmadığı ve işyerinin veya işyerinin hangi ülkede olduğunun tespit edilmesi vergilendirme açısından önemlidir. Ancak e-ticarette işin gerçek yerinin tespiti oldukça zordur. Bu bakımdan e-ticaret nedeniyle konulan vergilerin tespiti oldukça zorlaşmaktadır.

Aynı zamanda elektronik ticarette tarafların, vergiye tabi kazancın ne zaman elde edileceğinin ve tebligatın nereye yapılacağının belirlenmesi oldukça güçtür. Teşebbüs veya kuruluşun vergilendirilebilir kazanç elde eden ticari faaliyetlerini elektronik ortamda gerçekleştirmesi durumunda elde edilen kazançların vergilendirilmesi açısından da kazançla ilişkilendirilen oranların ve durumun belirlenmesi güçtür. Elektronik ortamda yapılan ticaret.

Ülkemizde e-ticaret faaliyetlerinden elde edilen kazançlar 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu ve 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile vergilendirilmektedir. Geliri elde eden gerçek kişi ise Gelir Vergisi Kanunu uygulama alanı bulmaktadır, gelir elde eden kişi tüzel kişi ise kurumlar vergisi kanunu uygulama alanı bulmaktadır.

E-ticaretin vergilendirilmesi ile ilgili olarak genel olarak üç tür vergilendirme üzerinde durulmaktadır. Ve bu; Gelir vergisi, katma değer vergisi (KDV) ve gümrük vergileri.

Gelir vergisi

Gelir, mevcut vergi sistemlerinde vergilendirilmesi gereken ekonomik kaynaklardan biridir. Gelir, gerçek veya tüzel kişilerin üretimden tüketime kadar olan ekonomik süreçte üretim faktörlerini veya bunları kullanmadan çeşitli nedenlerle ekonomiye katılmaları sonucunda elde ettikleri ekonomik güçlerindeki artışın parasal değeridir. üretim faktörlerinden biridir. . Sistemde gelirler, gelir vergisi kapsamında vergilendirilmekte, gerçek kişilerin tabi olduğu gelirler ise mükellefe göre vergilendirilmekte olup, kurumlar vergisi kapsamında tüzel kişiler veya tüzel olmayan kişiler yer almaktadır.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 3. ve 8. maddelerine göre, gerçek kişiler vergi mükellefleri yurt içinde ve yurt dışında elde ettikleri kazançlar üzerinden tam vergiye tabi olurken, dar mükellefler yalnızca Türkiye’de elde ettikleri kazançlar üzerinden vergilendirilebilirler.

Katma Değer Vergisi (KDV)

Günümüzde katma değer vergisi konusu e-ticaret ile ilgili olarak acilen çözüme kavuşturulması gereken öncelikli bir konudur. Uluslararası ticarette çifte vergilendirme sorununun önlenmesi amacıyla KDV’de “varış ülkesi” ilkesi uygulanırken, mal ve hizmetler tüketildiği ülkede KDV’ye tabidir. Bu ilkeye göre ülkeler, ihraç ettikleri ürün ve hizmetlere KDV istisnası uygulamakta, ithal ettikleri ürünler üzerinden ise KDV tahsil etmektedir. Mevzuata göre KDV, ürünlerin teslim edildiği ülkelerde tahakkuk ettirilir. Bu nedenle fiziki ürünlerin tesliminde KDV ile ilgili bir husus bulunmamaktadır. Fiziki ürünler ithal ediliyorsa gümrük vergileri ve KDV gümrükleme sırasında tahsil edilir. İnternet üzerinden dijital ürünlerin teslimi şeklinde verilen hizmetlerle ilgili olarak (hizmetler açısından tüketim tabanı), e-ticaret yoluyla bir B2B hizmetinin satışı üzerinden hesaplanan KDV’nin tahakkuk ve tahsili ile ilgilidir, ancak vergi mükellefi şirketin KDV beyannamesi vermesi ve bir miktar Katma Değer Vergisi ödemesi gerekir. [6]

Gümrük ücretleri

Gümrük vergisi kanunu açısından e-ticaret faaliyetlerinin vergilendirilmesindeki temel sorun, herhangi bir fiziki varlık içermeyen ve doğrudan alıcının bilgisayarına aktarılabilen dijital ürünlerle ilgilidir. Geleneksel ürün ve hizmet sınıflandırmalarında yer almamakla birlikte, bu ürünler yürürlükteki gümrük mevzuatı açısından tanımlanamamakta ve bu belirsizlik yasal bir boşluk oluşturmaktadır.

Bu kapsamda, bir kitabın yurt dışından geleneksel ticaret yolları ile Türkiye’ye getirilmesi gümrük vergisine tabi olurken, aynı kitabın dijital ürün olarak yurda getirilmesi ve tüketicinin bilgisayarında saklanması gümrük vergisinden muaftır.

çözüm

Özellikle “Covid-19” salgını sonrası giderek gelişen e-ticaretin kontrol altına alınması ve e-ticaretin kontrol altına alınması için hem Türkiye’de hem de uluslararası arenada uluslararası işbirliği sonucunda e-ticarete yönelik ortak bir vergi sistemi oluşturulmalı ve uygulanmalıdır. e-ticaret işlemlerine vergi koymak.

St. ile. Rosa Duggan

Kaynak:

1. UNCITRAL. (1996). Elektronik Ticarete İlişkin Model Kanun, Aralık 1996 tarih ve 51/162 sayılı Genel Kurul Kararı.

2. Dünya Ticaret Örgütü. (1998). E-ticaret ve Dünya Ticaret Örgütü’nün rolü.

3. Organ, E.; ve Chavdar, F. (2012). E-ticaret vergilerinde uluslararası sorunlar. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 63-84.

4. Kayıhan, S., & Yıldız, H. (2004). E-Ticaretin Hukuki ve Vergisel Boyutları, Ankara: Seçkin Yayıncılık.

5. Organ, İ. ve Çavdar, F. (2012). E-ticaret vergilerinde uluslararası sorunlar. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 63-84.

6. Altun, Ö. (2016). E-ticaret, e-ticaret vergilendirmesi ve Türkiye’de uygulanması. Balıkesir: Yüksek Lisans Tezi.

---

Kaynak: stj. Av. Delal Roza Doğan- İçerik Özgun Hukuk Bürosu’nun özel izni ile yayınlanmaktadır. Yazı ile ilgili tüm hak ve sorumluluklar yazarına aittir.
Yasal uyarı: Bu içerikte yer alan bilgiler, resimler, tablolar, açıklama, yorum, analizler ve içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amaçlıdır. Bir kişi veya kuruluşa özel profesyonel bilgi veya tavsiye sağlama amacı taşımaz. Tema olarak benzer olsa da her eser kendi koşullarından dolayı farklı tavırlar sergileyebilir. Bu nedenle, bu makalede belirtilen içerikten yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar vermeden önce bir uzmana danışmanız yararınıza olacaktır. Bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer her türlü içeriğin özel veya resmi makamlarca kullanılması sonucunda doğabilecek zarar ve ziyandan Muhasebe Haberler veya ilişkili kişi veya kurumlar sorumlu değildir. , gerçek veya tüzel kişi, kurum ve kuruluşlar.

---

Yazarın diğer makaleleri

Kredi sözleşmeleri kapsamında oluşturulan ipotekler için tapu harcı ve vergi indirimi

Anonim şirketler için sermaye azaltma şirketi hisselerinin iktisabı